2004'te Kültür ve Tabiat Kurulu tarafından “1. Derece Doğal Sit Alanı” ilan edilen Sadağı; Orman Bölge Müdürlüğü tarafından piknik alanı olarak düzenlenmişti. Orhaneli'de sarp kayalıkları, sıcak su kaynağı, kaya hamamı ve şelalesiyle ilgi gören Sadağı Kanyonu 'kesin korunacak hassas alan' olarak ilan edildi.
Böylelikle doğal sit alanı statüsünü koruyan kanyon Doğal Sit Alanları Koruma ve Kullanma Koşulları İlke Kararı sınıflandırmasına göre de kesin korunacak hassas alan olarak sınıflandırıldı.
Konuya ilişkin Cumhurbaşkanı kararı, Resmi Gazete'de yayımlandı.
Orhaneli ve Büyükorhan ilçeleri sınırları içerisinde yer alan Sadağı Kanyonu Doğal Sit Alanı'nı, koruma statüsünün yeniden değerlendirilmesi sonucunda 'kesin korunacak hassas alan' olarak tescil edildi.
Aralık 2019'da Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca, kesin korunacak hassas alanlar, nitelikli doğal koruma alanları ve sürdürülebilir koruma ve kontrollü kullanım alanları olarak tescil edilen doğal sit alanları için koruma ve kullanma koşulları belirlenmişti.
Kesin korunacak hassas alan nedir?
Kesin korunacak hassas alanlar, ulusal ve uluslararası öneme sahip tür, habitat ve ekosistemleri bünyesinde barındıran, biyolojik, jeolojik ve jeomorfolojik özellikleri açısından ekosistem hizmetlerine katkı sağlayan, insan faaliyetleri sonucu bozulma veya tahrip olma riski yüksek olan, bitki örtüsü, topografya ve siluetin korunması ve gelecek nesillere aktarılması gereken ve Cumhurbaşkanı Kararı ile ilan edilen kara, su ve deniz alanları olarak belirlendi.
Bu alanlarda, doğal afet durumunda gerekli acil müdahalelerde bulunulabilecek, madencilik faaliyeti yapılamayacak, taş, toprak, kum alınamayacak, ayrıca toprak, cüruf, çöp, sanayi atığı gibi malzemeler dökülemeyecek.
Kesin korunacak hassas alanlarda koşulları, kapsamı, süresi Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Komisyonlarınca belirlenmek şartıyla bilimsel amaçlı araştırma, eğitim ve izleme faaliyetlerine, bilimsel kazı, ortaya çıkarma ve koruma çalışmalarına, alanların korunmasına ve ıslah edilmesine yönelik bilimsel rapor sonucu teklif edilen projeler yapılmasına, güvenlik, uyarı ve bilgilendirme amaçlı levha ve işaretler konulmasına izin verilecek.
Yine aynı şartlarda orman yangın yolu açılmasına, ormanların bakım ve onarımı, orman zararlıları ile mücadele edilmesi amacıyla çalışmalar yürütülebilecek, anıt ağaç, grup tescilli ağaçlar ile tescili bulunmayan ağaçların ilgili kurumdan alınacak teknik rapor doğrultusunda bakımı gerçekleştirilebilecek. Ayrıca söz konusu alanlarda ekolojik dengenin devamlılığı ve tozlaşmanın sağlanabilmesini destekleyen arıcılık faaliyetleri yapılabilecek, kuş gözlem kulesi kurulabilecek, bakanlıkça gerekli görüldüğü takdirde bakım çalışmaları ve çevre temizliği yapılabilecek.